İstanbul 7°
FatihAltayli

Fatih Altaylı

Diğer yazılarıFatihAltaylı

Yazı İçeriği

  • Global tahterevallinin denge merkezi

detail banner reklam

Global tahterevallinin denge merkezi

FatihAltaylı
Köşe Yazısı

Fatih Altaylı

Şubat 5, 2013

Yazı İçeriği

  • Global tahterevallinin denge merkezi

Global tahterevallinin denge merkezi

BİR Şanghay Beşlisi muhabbeti aldı başını gidiyor.

"AB olmazsa Şanghay Beşlisi olabilir" diye algılanınca Başbakan Erdoğan'ın sözleri, herkes mevzuya bir yerinden balıklama daldı.

Kimi diyor ki, "Şanghay Beşlisi'ndeki ülkelerin tamamı otoriter rejimler. Demokrasi yok. Onlara mı özeniyorsunuz?"

Kimileri "AB'den tümüyle vazgeçtiğinizi itiraf etmiş oldunuz" diye eleştiriyor.

Kimileri de "Sizi zaten oraya almazlar. Taleplerinizi reddedip duruyorlar" sözleriyle bizim memleketi küçümsüyor. Sanki "Beşli" çok matahmış gibi.

Bunların tamamına cevap yetiştirmeye kalkışmak bana göre "siyasi israf".

Bana göre de Şanghay Beşlisi faydasız bir iş.

BRIC bize daha iyi uyar gibi duruyor.

Ama benim asıl meselem bu değil.

Ben biraz hafıza tazelemek istiyorum.

Türkiye'nin Şanghay Beşlisi'ne katılmasını ilk isteyen AK Parti değil, Türkiye'nin bu beşliye altıncı olma olasılığını, AB'ye alternatif olarak yüksek sesle dile getiren ilk kişi de Başbakan Erdoğan değil.

Türkiye'nin önünde bir Şanghay Beşlisi seçeneğini ilk düşünen Türk Silahlı Kuvvetleri oldu aslında.

TSK'nın siyasete gırtlağa kadar battığı 28 Şubat döneminin devamında, AB ile bir türlü evlilikle sonuçlanmayan ve AB'nin bizi umuma açık yerlerde alenen "öpüp koklayıp" nikâhsız birliktelik sürdürdüğü günlerde TSK'nın bir Şanghay Beşlisi projesi vardı.

Bunu kulislerde sık sık dile getirir, seçenek olarak aralarında tartışırlardı.

TSK içindeki bu fikir jimnastiklerini ilk olarak afişe eden ise bildik bir isim, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreteri Orgeneral Tuncer Kılınç Paşa olmuştu.

O zaman herkes anlamıştı ki, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Genelkurmay, AB'ye karşı böyle bir alternatif geliştirmişti.

O zaman bu fikir çok tartışılmış demokrat aydınlar buna karşı çıkarken, ulusalcı düşünürler "Neden olmasın" tezini ortaya atmıştı.

Ve görülen oydu ki, ordu içinde de bu fikrin epey bir taraftarı vardı.

Özellikle de generaller arasında.

Sonra zaman geçti.

Türkiye'de olmaz denilenler oldu, AK Parti güçlü bir iktidar oluşturdu.

Bu güçlü iktidar kalıcılığını gösterdi.

Türkiye'de güç odakları, yer ve el değiştirdi.

Askerlerin Şanghay Beşlisi aşkı unutuldu gitti.

Sonra Ergenekon ve Balyoz davaları açıldı. Genelkurmay Başkanlarının, kuvvet komutanlarının, ordu komutanlarının da aralarında bulunduğu pek çok general tutuklandı.

Söylenen şuydu:

"ABD müttefiki bir NATO ülkesinde bu kadar general tutuklanıyorsa bunda ABD'nin onayı ve hatta desteği vardır. Bu tutuklamaların perde arkasında bu generallerin bir dönem Türkiye'nin Rusya ve İran'la işbirliği yapmasını Batı'ya tehdit olarak yöneltmesi var. ABD yıllarca NATO şemsiyesi altında görev yapan bu generallerin Şanghay Beşlisi'ne göz kırpmasını NATO'ya ihanet olarak görüyor. Generallerden alınan bunun intikamıdır."

Bu davalar o türden bir intikam mıdır bilmem.

Emin olamam.

Ama dünyanın güç dengesinin Doğu'ya doğru kaydığını herkes gibi ben de görüyorum.

Bu dengede Çin en ağırlıklı güç.

Hindistan'ın rolü çok önemli.

Rusya enerjideki gücüyle kıymetli.

ABD ülke içi sorunlarını kısa zamanda çözemez, köhneleşen sosyal ve altyapısal durumu düzeltemezse, AB Türkiye'yi almamakta ısrar eder ve hantal toplumunu dinamikleştiremez, gençleşemezse 20 yıl içinde ağırlık dengesi gerçekten Doğu'ya kayar.

Çin'in dünya liderliği talebi olmamasına rağmen, Rusya bu liderliği alacak kapasiteyi barındırmamasına rağmen, Hindistan kendi iç sorunlarını çözememiş olmasına rağmen güç Doğu'nun olur.

Türkiye de burada Doğulu olarak yer edinir.

Ne kadar edinir onu da zaman gösterir.

Türkiye'nin günümüzdeki politikası 10 yıl önceki ham fikirden, ayakları yere basan bir noktaya geçmiştir.

Değişen güç dengesi içerisinde bu yeni oluşumun Doğu kanadında yer almak, geçmiş dengenin Batı kanadında yer almaktan farklı bir anlam ifade eder.

Biri diğerinin alternatifi değil, tam aksine global tahterevallinin tam orta yeri, denge merkezi olmak demektir.



NE ZAMAN ADAM OLURUZ?
Dünü bilmeden geleceği tahmin edemeyeceğimizi anladığımız zaman.

FatihAltaylı
X’te yanıtla

X’te yazı hakkında yorumlarınızı paylaşın.

FatihAltaylı
  • Geçmiş yazılar

TümüFatihAltaylı
Adalet
Köşe Yazıları
Adalet

Fatih Altaylı

Aralık 1, 2025

Bize Biraz Müsaade
Köşe Yazıları
Bize Biraz Müsaade

Fatih Altaylı

Ekim 6, 2025

Silivri Günlüğü - 73
Köşe Yazıları
Silivri Günlüğü - 73

Fatih Altaylı

Ekim 2, 2025

  • Videolar

TümüFatihAltaylı
"Şarkı yapmak mutlu adam işi değil" görseli
5 Gün Önce
FatihAltaylı
YouTube
Bedia Ceylan Güzelce & Özer Atik"Şarkı yapmak mutlu adam işi değil"Teke Tek Bilim ▷ https://www.youtube.com/@TekeTekBilim 00:00 Giriş 00:22 Bir günü nasıl geçiyor? 05:04 Müzik ile arası nasıl? 15:23 Şarkılarını nasıl yapıyor? 18:24 Yalçın Turan hayatına ne kattı? 20:08 Yaptığı programlarda etkilendikleri neydi? 23:37 Seyircide eskiden yeniye ruh hali değişiyor mu? 24:54 Yapay zekaya bakış açısı nedir? 30:36 Kapanış YouTube kanalına abone olmak için ▷ http://bit.ly/FatihAltayli Gazeteci - Yazar Fatih Altaylı, Youtube kanalına özel gündemi yorumluyor.
Aralık 14, 2025
"Yemek konusunda gerçekten pahalıyız" görseli
FatihAltaylı
YouTube
Bedia Ceylan Güzelce & Oğuz Yenihayat"Yemek konusunda gerçekten pahalıyız"Teke Tek Bilim ▷ https://www.youtube.com/@TekeTekBilim 00:00 Giriş 00:20 Bir günü nasıl geçiyor? 01:00 Kendi işini nasıl tanımlıyor? 06:43 Başına tuhaf şeyler geliyor mu? 08:50 Bir yeri beğenme kriterleri nelerdir? 13:27 Türkiye'ye ait olan ve tüm dünyanın bilmesini istediği neler var? 16:50 Türkiye'yi gezerken onu en çok şaşırtan ne oldu? 19:30 Türk ve Yunan mutfakları arasındaki rekabet hakkında ne düşünüyor? 21:06 Yurt dışına giderken yanında Türkiye'den ne götürüyor? 23:06 Yılbaşında yiyebileceğimiz öneriler listesi 27:28 Yemek konusunda bir yerin iyi olup olmadığını nasıl anlayabiliriz? 31:16 Gıdaların pahalılığı hakkında ne düşünüyor? 35:15 Türkiye'deki ve yurtdışındaki sokak lezzetleri arasında nasıl farklar var? 36:11 Sokak lezzetlerinde Türkiye'yi nasıl buluyor? 39:00 Türk mutfağı ve kültürünün sosyal medya üzerinden tanıtımları 42:00 Yemek sektöründeki güvensizlik ve denetimsizlik 42:36 İçerikleri hangi kanallardan takip edilebilir? 43:45 Türkiye'de asla unutamadığı lezzetler 46:00 Yurtdışından misafirleri gelse yemek için nerelere götürür? 50:20 Yapmayı düşündüğü başka ne tür projeler var? 52:03 Kapanış YouTube kanalına abone olmak için ▷ http://bit.ly/FatihAltayli Gazeteci - Yazar Fatih Altaylı, Youtube kanalına özel gündemi yorumluyor.
Aralık 7, 2025
Fatih Altaylı'nın savunması - Barolar Birliği Başkanı Avukat Erinç Sağkan görseli
FatihAltaylı
YouTube
Videolar yorumluyorFatih Altaylı'nın savunması - Barolar Birliği Başkanı Avukat Erinç SağkanTeke Tek Bilim ▷ https://www.youtube.com/@TekeTekBilim YouTube kanalına abone olmak için ▷ http://bit.ly/FatihAltayli Gazeteci - Yazar Fatih Altaylı, Youtube kanalına özel gündemi yorumluyor.
Aralık 5, 2025